Bánh ướt là món ăn truyền thống Việt Nam, nổi bật với lớp bánh mỏng mềm, trắng trong, ăn kèm nhiều loại nhân và nước chấm. Món ăn mang hương vị nhẹ nhàng, tinh tế, thường xuất hiện trong bữa sáng hoặc bữa ăn nhẹ ở miền Trung và miền Nam.
Đặc trưng
- Lớp bánh mỏng, mềm mịn, hơi dai.
- Nhẹ vị, dễ kết hợp với các nguyên liệu mặn như chả, thịt nướng, hành phi.
- Màu trắng đục tự nhiên từ bột gạo, điểm thêm màu vàng nâu của hành phi và màu đỏ cam của chả lụa hoặc nem nướng.
- Hương thơm dịu từ gạo, hành phi và nước mắm chua ngọt.
Thành phần chính
- Bột gạo: thành phần chính để làm lớp bánh. Một số công thức thêm bột năng hoặc bột tằm giúp bánh dai hơn.
- Nước lọc: dùng pha loãng bột để tạo độ mỏng cho bánh.
- Nhân ăn kèm: gồm chả lụa, nem nướng, thịt quay, trứng cút, giá sống, rau thơm.
- Hành phi: chiên vàng thơm, là phần không thể thiếu.
- Nước mắm pha: nước chấm ngọt dịu, tỏi ớt đầy đủ để tăng hương vị.
Cách chế biến chung
- Pha bột gạo với nước theo tỷ lệ nhất định, để bột nghỉ.
- Tráng bánh bằng nồi hấp hơi: dùng khăn vải căng trên miệng nồi, đổ lớp bột mỏng và hấp chín.
- Khi bánh chín, dùng thanh tre vớt bánh lên mâm, sau đó cuốn hoặc xếp lên đĩa.
- Thêm nhân tùy chọn và chan nước mắm, rắc hành phi.
Cách thưởng thức
- Ăn khi còn nóng là ngon nhất, lớp bánh mềm thơm, thấm đều nước mắm.
- Có thể ăn cuốn kèm rau sống hoặc để bánh ướt riêng, nhân riêng, chấm từng miếng.
Ứng dụng
- Món ăn sáng quen thuộc ở nhiều địa phương như Đà Nẵng, Huế, Sài Gòn.
- Có thể dùng làm món ăn chính nhẹ nhàng cho người ăn kiêng, dễ tiêu hóa.
Bí quyết
- Tỷ lệ pha bột gạo và nước rất quan trọng để bánh mỏng mà không rách.
- Khăn tráng bánh phải căng, mặt khăn luôn được làm sạch để bánh đều và mịn.
- Hành phi phải tự làm, không dùng hành phi sẵn để có hương thơm đặc trưng.
- Nước mắm phải pha đúng vị chua ngọt và có tỏi ớt băm nhuyễn.
Món ăn kèm
- Chả lụa, nem nướng, thịt quay, dưa chua, trứng cút luộc, rau sống.
- Món ngon hơn nếu dùng kèm đồ chua (củ cải, cà rốt ngâm) và ớt xanh.
Phù hợp với dịp nào
- Món ăn sáng, ăn xế phổ biến trong đời sống hằng ngày.
- Phù hợp cả tiệc nhẹ, buổi gặp mặt gia đình hoặc mâm cỗ truyền thống tại miền Trung.
Bánh ướt trứng hấp – Lam Anh Dao
- 130 gr bột gạo + 50gr bột bắp+ 25 gr tinh bột mì + 530 ml nước lạnh + 1/2 muỗng cà phê bột nêm
- 1 nhánh hành lá
- 2 quả trứng đánh tan trong 1 cái chén
- Nguyên liệu ăn kèm: chả thái miếng nhỏ + thịt heo quay chặt miếng vừa ăn + xà lách, rau thơm đủ loại
- Nước mắm ớt chua ngọt: 2 muỗng canh nước mắm + 7 muỗng canh nước + 1muỗng canh nươc cốt chanh + 2 muỗng canh đường hòa tan trong 1 cái chén trước khi cho vào 1 muỗng canh ớt tỏi băm
- Bước 1: Cho tất cả bột + nước vào âu hòa tan, để khoảng 1 tiếng cho bột lắng xuống, chắt bỏ nước trong( nước cũ), sau đó cho nước mới vào. ( Các bạn đổ ra bao nhiêu nước thì cho trở lại bấy nhiêu nước). Sau khi thay nước thì cho bột nêm và hành lá thái nhỏ vào.
- Bước 2: Nấu 1 nồi nước, chờ nước sôi thì cho khay đã thoa dầu vào xửng, làm nóng , rồi đổ 1 lớp bột mỏng rồi rưới 1 muỗng canh trứng gà vào lớp bột, đậy nắp hấp 3-4 phút là bánh chín. Lấy khay bánh ra, cho khay khác vào và làm tương tự như thoa dầu-làm nóng khay- đổ bột…
- Bước 3: Khay bánh vẫn còn hơi nóng, các bạn dùng đồ xúc đẩy bánh về 1 phía ta sẽ có miếng bánh ướt trộmg đẹp mắt hơi nguội thì các bạn xếp tôm hấp vào rồi gấp/ cuộn lại.
- Trình bày: Bánh ướt trứng cho ra dĩa , sau đó cho chả, heo quay và xà lách lên trên, Khi ăn chan nước mắm ớt chua ngọt.
Bánh dimsum Tôm (Bánh ướt người Hoa) – Lam Anh Dao
- 150 gr bột gạo + 60 gr bột bắp hay bột khoai tây+ 50 gr tinh bột mì + 540 ml nước lạnh
- Tôm hấp
- Xà lách
- Nước tương ớt
Công thức 2
- 100 gr bột gạo
- 35 gr tinh bột bắp hoặc bột năng
- 400 ml nước
- 1/3 muỗng cà phê muối
- 1 muỗng cà phê dầu
- 1 nhánh hành lá thái nhỏ/nhuyễn
- 200 gr tôm hấp không vỏ
- Phần nước tương(xì dầu): 2 muỗng canh nước tương + 1/2 muỗng cà phê dầu mè + 1/2 muỗng cà phê giấm hòa chung trong 1 cái chén. Sau đó cắt ớt khoanh và tương ớt vào.
- Bước 1: Cho hết các loại bột và nước vào âu hòa tan, sau đó để yên, chờ bột lắng xuống thì đổ bỏ nước trong, thay vào 1 lượng nước khác . Nhớ lượng nước đúng với lượng nước đổ bỏ. Bạn làm 2 lần như thê để bánh ướt của bạn trắng và dai hơn. Sau khi thay nước xong thì bạn cho vào âu bột 1 muỗng cà phê dầu
- Bước 2: Nấu nồi nước, xếp khuôn mỏng hay dĩa vào xửng. Khay/dĩa nóng thì khuấy bột đều, múc 1 muỗng tráng một ớp mỏng lên khay/dĩa, đậy nắp hấp 4 phút là bánh chín. Lấy khay/dĩa bánh ra xếp tôm và xà lách lên, để bánh nguội thì gấp bánh.
- Ghi chú: Mình để xà lách vào lúc bánh còn nóng với mục đích xà lánh sẽ “dịu” lại dễ cuốn hơn. Hoặc cũng có thể cho xà lách vào lúc hấp bánh.
- Trình bày: Bánh ướt Dim Sum cho ra dĩa, khi ăn cắt miếng, chan nước tương ớt là …. thưởng thức thôi.
Bánh ướt hấp hơi – Lam Anh Dao
- 200 gr bột gạo
- 75 gr tinh bột bắp hay bột khoai tây hoặc bột năng
- 620 ml nước lạnh
- 1/3 muỗng cà phê muối
Nguyên liệu ăn kèm như:
- Chả , xà lách, rau thơm các loại, dưa leo
Pha nước mắm:
- 2 muỗng canh nước mắm + 8 muỗng canh nước lạnh + 1,5 muỗng canh nước cốt chanh + 2 muỗng canh đường hòa tan trong 1 cái chén. Sau đó cho ớt + tỏi và ít hành lá băm nhỏ vào khuấy đều.
- Bước 1: Cho hai loại bột cùng nước vào âu hòa chung, để 1 tiếng bột lắng xuống chắc bỏ nước trong. Sau đó đổ 1 lượng nước khác đúng vạch nước cũ cho muối vào hòa chung.
- GHI CHÚ: Mục đích thay nước là để bánh trong dẻo và thơm hơn ( vì chúng ta đang dùng bột khô, đôi khi mua nhằm bột cũ sẽ có mùi hôi bao).
- Bước 2: Cho nước vào nồi, bắc lên bếp . Miếng vải căn cứng để lên miệng nồi đậy nắp. Khi nước sôi, miếng vải cũng đã nóng, bạn nên dùng cọ thoa 1 lần dầu mỏng lên mếng vải , rồi bắc đầu múc bột nhẹ nhàng đổ lên mặt vải tráng mỏng. Đậy nắp hấp 2-3 phút là bánh chín,Dùng miếng tre mỏng nhúng nước lạnh nhẹ nhàng gỡ bánh ra, để lên dĩa, rồi tiếp tục đổ bột tráng tiếp.
- Ghi Chú: Chúng ta chỉ thoa 1 lượt dầu duy nhất cho cái bánh đầu tiên thôi nhé.
- Trình bày : Bánh ướt hấp xếp lại cho ra dĩa có xà lách đồ chua, chả lụa . Món này ăn cùng với nước mắm chua ngọt ngon lắm cơ.