Bánh ram là món ăn dân dã nổi bật của miền Trung, đặc biệt phổ biến ở Huế. Bánh có lớp vỏ dẻo mềm làm từ bột nếp, bên dưới là phần ram chiên giòn, bên trên phủ nhân mặn thơm gồm thịt, tôm và hành phi hấp dẫn. Sự kết hợp giữa dẻo – giòn – béo – mặn tạo nên món ăn vặt gây thương nhớ cho nhiều người.
Đặc trưng của bánh ram
- Hương vị: Vị đậm đà từ nhân thịt tôm, béo nhẹ và dậy mùi hành phi. Vỏ bánh dẻo mềm, phần ram giòn rụm.
- Kết cấu: Dẻo bên trên, giòn bên dưới. Nhân mặn ngọt xen lẫn vị bùi béo.
- Màu sắc: Vỏ bánh trắng ngà, phần ram vàng giòn, nhân tôm thịt đỏ nâu bắt mắt.
Thành phần chính
- Bột nếp: Làm vỏ bánh dẻo, mịn.
- Thịt ba chỉ: Giúp nhân béo và mềm, không khô.
- Tôm: Tăng vị ngọt tự nhiên, làm nhân thêm hấp dẫn.
- Hành tím, tỏi: Tạo mùi thơm đặc trưng.
- Xôi (tuỳ chọn): Trộn vào nhân giúp tạo độ kết dính và độ dẻo.
- Gia vị: Muối, tiêu, nước mắm giúp món ăn đậm đà.
Cách chế biến chung
- Nhồi bột: Trộn bột nếp với nước ấm và muối cho đến khi mịn dẻo, chia làm hai phần: một phần hấp chín để làm vỏ dẻo, phần còn lại chiên giòn làm đế ram.
- Làm nhân: Xào thịt ba chỉ và tôm với hành tỏi băm nhuyễn. Thêm chút xôi để nhân kết dính và mềm dẻo.
- Tạo hình: Nặn phần bột hấp chín thành viên nhỏ, cho nhân vào giữa, ép nhẹ.
- Chiên phần ram: Một phần bột sống được nặn thành đế nhỏ, chiên ngập dầu đến khi vàng giòn.
- Phủ bánh: Đặt phần bánh dẻo nhân tôm thịt lên trên miếng ram đã chiên.
Cách thưởng thức
- Dùng nóng để cảm nhận rõ sự đối lập giữa vỏ dẻo và đế giòn.
- Ăn kèm với nước mắm chua ngọt pha tỏi ớt, giúp tăng vị và cân bằng độ béo.
- Có thể ăn kèm rau sống để thêm tươi mát và chống ngấy.
Ứng dụng và biến tấu
- Bánh ram chay: Dùng nhân đậu xanh, nấm, hoặc khoai môn thay cho thịt tôm.
- Bánh ram nhỏ gọn: Làm kích thước mini cho tiệc trà, tiệc finger food.
- Bánh ram cố đô: Kết hợp thêm bánh bèo, bánh nậm trong mâm bánh Huế truyền thống.
Bí quyết làm bánh ram ngon
- Nhào bột đúng độ: Giúp bánh không bị nứt khi hấp hoặc chiên.
- Chiên ram ngập dầu: Đế bánh sẽ giòn đều, không hút nhiều dầu.
- Nhân xào chín kỹ: Tôm và thịt phải thơm và ráo, không bị ướt nước.
- Ăn nóng ngay sau khi làm: Để phần ram không bị mềm, mất độ giòn đặc trưng.
Món ăn kèm
- Nước mắm chua ngọt: Tỏi ớt giã nhuyễn, pha loãng vừa ăn.
- Rau sống: Rau thơm, xà lách, húng lủi… tăng độ tươi mát.
- Dưa góp: Củ cải, cà rốt ngâm giấm đường giúp chống ngấy.
Phù hợp với dịp nào
Bánh ram thường xuất hiện trong các bữa ăn vặt chiều, đặc biệt là trong mâm bánh truyền thống ở Huế. Đây cũng là món ngon dễ làm dịp cuối tuần, lễ tết, họp mặt gia đình hay đãi khách phương xa muốn thưởng thức hương vị miền Trung đậm đà.
Bánh ram – Lam Anh Dao
Nguyên liệu
- 285 gr bột nếp
- 255-265ml nước ấm
- 1/2 muỗng cà phê muối
- Phần nhân:
- 200 gr thịt ba chỉ
- 100 gr tôm không vỏ
- 2 củ hành tím
- 2 tép tỏi
- 1/2 tô xôi
Gia vị:
- 1 muỗng canh nước mắm + 1 muỗng cà phê đường + 1/2 muỗng cà phê tiêu + 1/2 muỗng cà phê bột nêm +1/3 muỗng cà phê bột ớt paprika hay dầu điều.
Nguyên liệu pha nước mắm:
- 3 muỗng canh nước mắm + 1 muỗng canh giấm+ 1 muỗng canh nước cốt chanh + 2 muỗng canh đường+ 10 muỗng canh nước sôi để nguội hòa tan trong 1 cái chén, sau đó cho 2 muỗng canh ớt- tỏi băm nhỏ vào hòa đều.
Cách làm
- Bước 1: Thịt ba chỉ rửa sạch, cắt bỏ da, thái nhỏ. Tôm thái nhỏ. Nấm đùi gà và cà rốt thái hạt lựu nhỏ. Hành tím và tỏi băm nhỏ. Hành lá thái nhỏ.
- Bước 2: Bắc chảo lên bếp, cho vào 2 muỗng canh dầu, chờ dầu nóng cho hành và tỏi vào xào thơm. Sau đó cho thịt ba chỉ vào xào săn. Tiếp đến cho tôm và gia vị vào tiếp tục xào cho đến khi tất cả thấm gia vị thì tắt bếp.
- Bước 3: Bột nếp + muối cho vào âu trộn đều, sau đó đổ từ từ nước ấm vào trộn/nhồi cho đến khi bột dẻo mịn không dính tay là được.
- Bước 4: Thoa chút dầu lên tay, lấy ít bột đè hơi dẹp rồi cho nhân vào túm mí vo tròn. Dùng nhíp có hình răng cưa tạo hoa văn trên bề mặt bánh( nếu bạn thích). Đặt viên bột lên miếng lá chuối hay giấy chống dính rồi xếp sẵn lên xửng hấp.
- Nấu 1 nồi nước, chờ nước sôi cho xửng bánh lên, đậy nắp hấp 15 phút là bánh chín, tắt lửa, lấy bánh ra.
- Bước 5: Xôi các bạn cho vào âu mang bao tay bóp/nhồi với chút dầu đễ xôi nát dẻo. Sau đó chia xôi ra từng phần nhỏ, vo tròn và đẻ hơi dẹp.
- Bắt chảo dầu ( không cần nhiều dầu) lên bếp. Chờ dầu vừa đủ nóng thì cho từng miếng xôi vào chảo chiên với lửa hơi cao. Xôi vàng giòn hai mặt thì gắp ra dĩa
- Trình bày: Cho bánh ít trần lên miếng xôi chiên, xếp ra dĩa, rắc thêm ít mỡ hành lên mặt bánh cùng ít đồ chua kèm theo chén nước mắm ớt chua ngọt.
